Czterodniowy tydzień pracy. Czy jest możliwy w Polsce?

Rozwiązanie, które jednocześnie zaskakuje i zachwyca. Ma swoich zagorzałych zwolenników i przeciwników. Czterodniowy tydzień pracy dla większości pracowników brzmi świetnie, ale dla wielu pracodawców może być nie lada wyzwaniem. Przyjrzyjmy się zaletom i wadom czterodniowego tygodnia pracy i sprawdzimy czy polscy przedsiębiorcy są chętni i gotowi na wprowadzenie tego rozwiązania.

Badanie efektywności krótszego tygodnia pracy na świecie

Idea czterodniowego tygodnia pracy nie jest niczym nowym. Jeśli ktoś chce pracować cztery dni w tygodniu, to zazwyczaj będzie wykonywać swoją pracę przez dziesięć godzin w dni pracujące. Oznacza to, że liczba całkowitych godzin pracy pozostaje na poziomie czterdziestu godzin tygodniowo, jednak pracuje się dłużej.

Nie jest niespodzianką, że zwolennicy tego rozwiązania chcą wykonywać te same obowiązki w obecnym modelu, wydłużając weekend lub dodając dzień wolnego. Czyli 32 godziny pracy za 100% pensji.

Próby mierzenia wydajności czterodniowego tygodnia pracy okazały się sukcesem na Islandii, a testowanie tego rozwiązania trwa obecnie w innych krajach – np. w Japonii, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii czy Nowej Zelandii.

W 2019 r. japoński oddział Microsoftu wprowadził czterodniowy tydzień pracy. Według danych doprowadziło to do zwiększenia produktywności pracowników o 40 proc. i zmniejszenia zużycia energii elektrycznej o 23 proc.

Eksperyment jest obecnie prowadzony na coraz większą skalę, a dane dowodzą, że pracownicy są bardziej produktywni, gdy pracują cztery dni w tygodniu zamiast pięciu. Skrócony czas pracy pozwala na obniżenie kosztów funkcjonowania firmy i zwiększenia wydajności zespołów. Jednak czy w tym przypadku możemy mówić o samych zaletach?

Czterodniowy tydzień pracy - zalety i wady

Średni czas pracy tygodniowo systematycznie spada w większości krajów OECD od lat 70. Jest kilka zalet, które przechylają szalę na korzyść tego rozwiązania. Oto niektóre z nich:

wzrost produktywności pracowników;
zmniejszenie zużycia energii;
obniżenie poziomu stresu w miejscu pracy;
zachowanie równowagi między życiem prywatnym a zawodowym;
zmniejszenie stopy bezrobocia;
mniejsze koszty ogólne firmy;
wzrost aktywności konsumenckiej wynikającej z faktu, że pracownicy mają więcej wolnego czasu i dzięki temu, chętnie wydają pieniądze na siebie.

Praca w nowym modelu może mieć wady, do których zalicza się:

brak możliwości adaptacji dla niektórych branż;
możliwe obniżenie wynagrodzenia;
wzrost kosztów zatrudnienia i onboardingu pracowników;
redukcja dostępności pracowników;
wprowadzenie dodatkowych narzędzi monitorujących produktywności pracowników;
planowanie harmonogramu pracy.

Model czterodniowego tygodnia pracy może okazać się skutecznym sposobem na wyróżnienie się na rynku pracy w walce o wartościowych kandydatów. Szczególnie w przypadku niszowych stanowisk, dla wykwalifikowanych ekspertów. Czy polscy pracodawcy mogą wprowadzić czterodniowy tydzień pracy?

Firmy, które testują możliwości nowych rozwiązań w Polsce

Liczba zwolenników czterodniowego tygodnia pracy rośnie również w Polsce. Niektóre firm wdrożyły własne rozwiązania, są to:

Senuto – piątek to dzień, który pracownik może przeznaczyć na rozwój osobisty lub duchowy. Pracodawca nie rozlicza zatrudnionych z tego co robią w tym dniu.
Nozbe – piątki to czas dla pracowników na podsumowanie tygodnia, zaplanowanie pracy na kolejny tydzień;
Kava – to firma, która postawiła na standardowy, pięciodniowy tydzień pracy, ale zatrudnieni pracują po 6 godzin dziennie;
The Cogworks Polska – raz na dwa tygodnie pracownik może przeznaczyć 2 dni na rozwój osobisty i odpoczynek;
Tradedoubler – zatrudnieni pracują łącznie przez 30 godzin w tygodniu (po 6 godzin dziennie).

Istnieje wiele czynników, które decydują o tym, czy firma powinna skrócić czas pracy, czy nie. Wiele zależy od sektora, rodzaju organizacji, a także poziomu dojrzałości pracowników. Jednym z wyzwań może być to, jak pracownicy zareagują, gdy otrzymają więcej wolnego czasu w ciągu tygodnia. Warto wziąć pod uwagę także długofalowe zmiany, które mogą nie wynikać z dotychczasowych prób testowania tego rozwiązania. Pracodawca musi wiedzieć na ile bilans korzyści i strat może mu się opłacać.

Czy polska gospodarka jest gotowa na wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy?

Jak na razie nie ma żadnych przepisów, które uniemożliwiałby pracodawcy wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy. Istnieją w polskim prawie między innymi zadaniowy i skrócony model pracy w pełnym zakresie godzin. Obecnie takie ustalenia są wynikiem umów zawieranych między pracodawcą a pracownikiem. Czasem muszą być zgłoszone na jego pisemną prośbę.

Nie ulega jednak wątpliwości, że w naszym kraju niektóre firmy decydują się na ograniczenie pracy w piątki. W niektórych miejscach pracownicy mogą pracować cztery dni w tygodniu i nadal otrzymywać 100% wynagrodzenia, podczas gdy w innych firmach wraz z redukcją godzin obniżane są płace.

Polskie firmy nie mają ograniczeń do tego, by same wewnętrznie wprowadzać podobne rozwiązania. Według dotychczas zgromadzonych danych, wydaje się to być tym, czego potrzebują nie tylko pracownicy, ale też sami pracodawcy. Dla niektórych organizacji to obietnica większej produktywności i zaangażowania pracowników. Jednak nie zapowiada się, by w niedalekiej przyszłości czterodniowy tydzień pracy został ustanowiony prawnie jako obowiązujący w kraju.

Chcesz dowiedzieć się więcej o najnowszych trendach na rynku pracy? Sprawdź następujące publikacje:

Jakie są wyniki badań dotyczące efektywności czterodniowego tygodnia pracy?

Badania dotyczące efektywności czterodniowego tygodnia pracy sugerują, że istnieją pozytywne rezultaty związane z poprawą zdrowia psychicznego pracowników, zwiększeniem satysfakcji z pracy oraz obniżeniem poziomu stresu. Jednak brakuje jednoznacznych danych odnośnie do wzrostu produktywności czy ogólnej wydajności firmy.

Jakie branże lub sektory są bardziej lub mniej skłonne do adaptacji modelu czterodniowego tygodnia pracy w Polsce?

Branże związane z nowoczesnymi technologiami i usługami są często bardziej skłonne do adaptacji modelu czterodniowego tygodnia pracy, gdzie aspekty zdalnej pracy oraz elastyczności są bardziej zauważalne. W przemyśle, gdzie istnieje wyraźna potrzeba fizycznej obecności pracowników, takie jak produkcja czy opieka zdrowotna, implementacja tego modelu może być bardziej skomplikowana.

Jakie są długoterminowe perspektywy i potencjalne skutki społeczne wprowadzenia czterodniowego tygodnia pracy w Polsce, zarówno dla pracodawców, jak i pracowników?

Długoterminowe perspektywy i potencjalne skutki społeczne wprowadzenia czterodniowego tygodnia pracy w Polsce są przedmiotem debaty. Wśród potencjalnych korzyści są poprawa równowagi między pracą a życiem prywatnym, zwiększenie efektywności i lojalności pracowników. Jednak istnieje również obawa, że skrócenie czasu pracy może wpłynąć na konkurencyjność firm oraz wymagać zmian w modelach biznesowych. Długofalowe efekty tego modelu są jeszcze trudne do jednoznacznej oceny, a ich wpływ może być zróżnicowany w zależności od sektora i konkretnych warunków pracy.

Jeśli potrzebujesz sprawdzonej agencji rekrutacyjnej lub szukasz najlepszych ekspertów na rynku pracy, którzy pomogą Ci zrealizować kluczowy projekt, to skontaktuj się z nami.