Rola lidera w czasach kryzysu bywa czasem kwestionowana. Kiedy światowa gospodarka, sytuacja geopolityczna i finansowa stały się chaotyczne, liderzy musieli działać szybko, nie mając wiele czasu na analizę tego, jaką strategię powinni przyjąć. Okazuję się, że ci, którzy wykazali się zarówno zdecydowaniem, jak i empatią, dobrze radzili sobie z zarządzaniem zmianą w tym okresie. Co więcej, wyznaczali też nowe standardy. Jaka jest rola lidera w zarządzaniu zmianą? Na czym polega zarządzanie zmianą?
Zarządzanie zmianą — niepewne czasy wymagają nowych kompetencji
Żyjemy w czasach pełnych wyzwań, w których nowe zakłócenia gospodarcze nakładają się na te już obecne. Odczuwa to nie tylko branża produkcyjna, energetyczna i transportowa, ale też finansowa, gdzie potrzeba informacji i spójne reagowanie na zmiany jest szczególnie ważne. Wojna pomiędzy Rosją a Ukrainą przyspieszyła zmiany, które już wcześniej miały miejsce, takie jak pogłębiająca się inflacja, załamania produkcji przemysłowej, ograniczenia w łańcuchach dostaw oraz wzmożony ruch migracyjny.
Potężny szok gospodarczy przyczynił się do powstania czasów, które są trudne do nawigowania dla liderów — ale nie niemożliwe. Niektórzy z nich poddają się i wykonują swoje obowiązki z minimalnym zaangażowaniem, podczas gdy inni odnajdują w sobie siłę i odwagę do dalszej walki w nowych okolicznościach. Może to być wynikiem braku przygotowania do tego typu niepewności. Jakiego rodzaju przywództwa potrzebujemy teraz? Czy zarządzanie zmianą wymagać będzie od liderów nowych kompetencji?
Chcesz dowiedzieć się więcej o najnowszych trendach na rynku pracy? Sprawdź następujące publikacje:
Asekuracyjny czy zdecydowany?
Możemy wyróżnić dwa rodzaje liderów. Jeden z typów przyjmuje ostrożne i defensywne stanowisko w radzeniu sobie z niestabilnością lub niepewnością. Taki lider koncentruje się na ryzyku, które występuje, jednocześnie przygotowuje się na przyszłe, potencjalne zawirowania, zachowując elastyczność. Drugi typ lidera wykorzystuje obecne zawirowania do wzmocnienia swojej strategii. Podejmując zdecydowane działania, opiera się na niestabilności w poszukiwaniu katalizatora, który pobudzi ich do tworzenia nowych możliwości.
Te typy przywództwa mają inne sposoby reagowania w trudnych sytuacjach:
- Konserwatywny — nie podejmuje ryzyka; jego reakcja to przede wszystkim czekanie na to, co przyniesie przyszłość oraz analizowanie dostępnych danych,
- Transformacyjny — podejmuje ryzyko innowacyjnych zachowań, tworząc wspólną wizję, klimat i kulturę, która ma inspirować i mobilizować pracowników do osiągania jak najlepszych wyników.
Współczesny lider stawia na transparentność
W niepewnych czasach empatia i stanowczość są uważane za jedne z podstawowych cech przywódczych. Bycie empatycznym pomaga w utrzymaniu zadowolenia pracowników, natomiast bycie zdecydowanym zapewni im jasny kierunek działania ze strony przełożonego. Czy to są jedyne cechy, na które obecnie zwraca się uwagę?
Rynek pracy jest konkurencyjny i liderzy muszą być transparentni w swoich celach, definiowaniu wartości firmy, aby pracownicy dobrze z nimi się utożsamiali. Liderzy powinni dzielić się kierunkiem transformacji, ale potrzebują również wrażliwości i szczerości, która wykracza poza udostępnianie danych czy przyszłych planów organizacji — oznacza to podnoszenie świadomości wagi celów i środków do ich osiągania, stymulowanie i zaspokajanie potrzeb wyższego rzędu u pracowników. W tym sensie lider nie tylko zarządza zmianami, ale także inspiruje innych do kreatywnego działania i aktywnego poszukiwania rozwiązań.
Ważny jest nie tylko rozwój osobisty liderów i podnoszenie kompetencji zawodowych, ale też poczucie wspólnoty z organizacjami i stowarzyszeniami eksperckimi, które trzymają rękę na pulsie i reagują na zmiany wspólnie.
Liderzy, którzy są autentyczni, zdają sobie sprawę, że przejrzystość w relacjach jest niezbędna do budowania silnych więzi z innymi. Głębiej rozumieją, co to znaczy być godnym zaufania, ponieważ z góry prezentują swoje przekonania i działania. Mając odpowiednie kompetencje, łatwiej ten cel osiągnąć.
Rola lidera w dobie zarządzania zmianą
Lider zmiany prowadzi pracowników przez etapy procesu wdrażania innowacyjnych rozwiązań, ponieważ przygotowanie ludzi jest kluczowe dla udanej zmiany. Do tego potrzebni są eksperci z pasją, wiedzą i wytrwałością w dążeniu do osiągnięcia długoterminowych celów; to właśnie ich zaangażowanie pomoże firmie przetrwać trudne chwile, kiedy sprawy nie idą zgodnie z planem.
Przywództwo w niepewnych czasach nie polega na posiadaniu książkowych cech lidera, ale raczej na umiejętności zarówno odczytywania sytuacji, analizy, ale też podejmowania odważnych decyzji, które mogą przynieść największe korzyści dla organizacji. Czasem jest to wytrwałość w niepewnych czasach i zapobieganie, czasem podejmowanie ryzyka. Niezależnie od tego, którym typem jest lider, powinien być empatyczny, kreatywny i wizjonerski, a także dostrzegać siłę zmiany oraz stawiać na rozwijanie siebie i innych. Lider w niepewnych czasach ma też ducha marzyciela, który zawsze patrzy poza zwykłe schematy, aby znaleźć nowe sposoby na radzenie sobie z wyzwaniami. Co nie zmienia faktu, że nowe kwalifikacje, studia MBA, webinary, akredytacje i projekty w ramach organizacji eksperckich, dają więcej możliwości sprawnego interpretowania ryzyka, nieoczekiwanych sytuacji i analizy problemów.
Pobierz raport płacowy dla Twojego regionu i sprawdź aktualne stawki wynagrodzeń.
Krystian Wilk – autor artykułu „Zarządzanie zmianą w czasach niepewności” – zajmuje się rekrutacją liderów z poziomu executive search na stanowiska C – level, dyrektorskie i senior managerskie. Obecnie współpracuje z ACCA jako Executive Recruitment Partner, gdzie zarządza m.in. ogólnopolskim programem Executive Consultingu, który skierowany jest do najbardziej doświadczonych członków ACCA Poland.
Devire partnerem ACCA
Devire jest employability partnerem ACCA. Celem partnerstwa jest zapewnienie członkom ACCA ekskluzywnego podejścia do możliwości konsultingu w zakresie executive search. Ponadto, obie organizacje współpracują w oparciu o dzielenie się wiedzą na temat rynków zatrudnienia w finansach poprzez programy szkoleniowe. Dowiedź sie więcej o partnerstwie.
Szukasz sprawdzonej firmy rekrutacyjnej? A może szukasz najlepszych ekspertów na rynku pracy, z którymi zrealizujesz kluczowy projekt? Skontaktuj się z nami.